Tagarchief: solipsisme

Vijf gangbare werkelijkheden – Inleiding


De zoektocht naar “Wie ben jij” in de vorm van een “Verkenning van ons bestaan” is een hedendaagse Odyssee met 17 aanlegplaatsen. Aan het einde zullen wij terugkijken op onze reis. Wij zien dat alles in een zucht is volbracht.

Voordat wij de zoektocht hervatten met het betreden van de wereld van alledag, geven wij eerst een korte samenvatting van de reis tot nu toe.

Bij de eerste aanlegplaats hebben jij en ik de volkomen eenheid beleefd om vandaar via “Solipsisme”, “Het universum is een droombeeld”, “Pantheïsme” en “Indra’s net” naar de tweede aanlegplaats te reizen.

indras-net2[1]

Op de tweede aanlegplaats is de eenheid na een eerste scheuring van lucht en aarde [2] in onnoemelijk veel deeltjes uiteengevallen. Ook jij en ik zijn volkomen uiteengevallen in ontstellend veel minieme deeltjes. Na een eerste ordening binnen deze deeltjes zijn wij – de hoofdpersonen Carla Drift, Man Leben en Narrator – na een onnoemelijk lange tijd in de vorm van mens op onze aarde teruggekeerd.

Atomen[3]

Bij de derde aanlegplaats hebben wij gezien hoe onderling vertrouwen en wederkerige verbondenheid tussen mensen tot stand komen – en worden bestendigd – door het plaatsen van “mensen, objecten, offergaven en het woord in het midden” tussen mensen onderling en/of tussen mensen en de onderlinge onzekerheid. kroning van karel de grote[4]

Als voorbereiding voor het vervolg van onze Odyssee – waarin wij het leven van alledag betreden – is er een intermezzo gevolgd en vervolgens hebben de drie hoofdpersonen elkaars biografie beschreven. Het verslag van het eerste deel van onze Odyssee en de drie biografieën zijn te verkrijgen op de website van de uitgeverij.

wie ben jij1

NLCarla Drift - een buitenbeentje voorkant jpgNarrator-Noordelijke1

Narrator - een weg

Tijdens het tweede deel van onze Odyssee gaan wij de volgende vijf gangbare werkelijkheden als aanlegplaatsen voor het leven van alledag aandoen, omdat deze gezichtspunten een goede indruk bieden van de menselijke beleving van het dagelijkse leven:

o Feiten en logica

o Intensiteiten en associaties

o Leegte

o Verandering

o Onderlinge verbondenheid

Bieden deze vijf gangbare werkelijkheden alles wat wij nodig hebben voor onze zoektocht naar “Wie ben jij?” [5]. Wij hebben eens gelezen dat:

Wanneer jij deze vijf aanlegplaatsen op een correcte manier bezoekt, dan ben jij opgenomen in het volkomen heelal. Bezoek jij deze gangbare werkelijkheden op een verkeerde manier, dan blijf jij een gewone sterveling”. [6]

Aan het einde van deze gangbare werkelijkheden zullen wij terugkijken om te zien of wij nog gewone stervelingen zijn en/of wij opgenomen zijn in het volkomen heelal.


[2] Volgens Genesis 1:1 – het eerste boek van Oude Testament – schiep/scheidde God eerst de lucht en de aarde. De Hebreeuwse werkwoordkern “bara” heeft vier betekenissen: “scheppen”, “klieven”, “uitverkiezen” en “voeden”. Bron: http://www.qbible.com/hebrew-old-testament/genesis/1.html

In de Westerse vertalingen van de Hebreeuwse versie van het Oude Testament wordt het woord “shamayim” vertaald met “hemel”. Waarschijnlijk is “lucht” of “firmament” een betere vertaling voor het Hebreeuwse woord “shamayim”. Zie ook: http://www.qbible.com/hebrew-old-testament/genesis/1.html en http://www.ancient-hebrew.org/35_home.html en Benner Jeff A.A Mechanical Translation of the Book of Genesis – The Hebrew text literally translated word for word. 2007

[5] Volgens het Boeddhisme geven de vijf skandha’s alles wat wij nodig hebben voor onze spirituele ontwikkeling. Zie ook: Origo, Jan van, Wie ben jij – een verkenning van ons bestaan – deel 1. Amsterdam: Omnia – Amsterdam Uitgeverij, 2012 p. 172 – 183

[6] Bron: The Sixth Patriarch’s Dharma Jewel Platform Sutra. San Francisco: Buddhist Text Translation Society, 2002, p. 381 – 382. Opmerking: “Buddha–use” en “Store enveloping consciousness” zijn als “Volkomen heelal” weergegeven.

“Wie ben jij – Deel 1” klaar voor download


Het eindconcept voor “Wie ben jij – Deel 1” is gereed voor downloaden.

Hieronder vindt U een bundeling van alle berichten van februari – september 2011 over de hoofdstukken 1, 2 en 3 van de zoektocht naar “Wie ben jij” .

De komende twee delen van “Wie ben jij” zullen de hoofdstukken 5, 7 en 0 van deze zoektocht gaan omvatten.

De volgende verbeteringen moeten nog in dit laatste concept voor Deel 1 worden aangebracht:

  • Lay-out van het voor-, zij-  en achterblad
  • Index aanbrengen
  • Tekst voor de tweede keer redigeren
  • Alle afbeeldingen nogmaals op evt. auteursrecht nalopen
  • Uitgeverij vermelden
  • ISBN nummer aanbrengen

Het eerste bestand “Small” bevat de afbeeldingen in lage resolutie en omvat 7 MB.

2011-09-14-Wie ben jij – Deel 1 -Small

Het tweede bestand “Big” bevat de afbeeldingen in hoge resolutie en omvat 47 MB.

2011-09-14-Wie ben jij – Deel 1 – Big

De bestanden kunnen worden gedownload en opgeslagen opgeslagen op de eigen computer door met de rechtermuisknop op het bestand te klikken en dan het bestand op te slaan onder documenten of downloads.

Het bestand bevat 247 pagina’s: printen voor eigen gebruik en voor educatieve doeleinden is toegestaan.

Dit werk is gelicenseerd onder een Creative Commons Naamsvermelding-NietCommercieel-GelijkDelen 3.0 Unported licentie – zie pagina 245 van het document.

Photos, images, renderings and quotations in the text may be copyrighted by third parties.

Inleiding: Een – Pantheïsme


De derde klassieker waar jij en ik een omweg voor maken is “Het Pantheïsme”. Het Pantheïsme lijkt veel op het polytheïsme, want beide vormen van religie herkennen en erkennen veel goden. Het belangrijke verschil tussen beide religies is dat bij het polytheïsme er een scheiding is tussen de gelovige – in ons geval de mens – en de goden, terwijl bij het pantheïsme de gelovige of het onderwerp van religie samenvalt met de goden of het goddelijke. Een Pantheïst ziet zichzelf en alles om zich heen als god, of als een deel van god. Of bekeken van de ander kant: ieder onderdeel, ding of levend wezen wordt als goddelijk gezien. Het terug vinden van god of de goden is overbodig net als het weer in het reine komen met god of de goden, want de realiteit en dus ook het eigen individu is identiek met god. Een verbond sluiten met god of streven naar de gunsten van god zijn ook overbodig.

Zien jij en ik onszelf als god of als goden? Voorlopig maar niet; overmoed komt voor de val en wij hebben nog een lange zoektocht te gaan. Waarschijnlijk komen jij en ik op onze Odyssee verschillende vormen van Pantheïsme tegen. Een voorbeelden hiervan is de overmoed van heersers die zichzelf – als vertegenwoordigers van de hele wereld – laten verafgoden door gelovigen. Wij hoeven maar naar de Farao’s te kijken of naar de Chinese keizers die zich rond 500 n. Chr. als Boeddha’s lieten uitbeelden[1].

[2]

Andere (afgeleide) vormen van Pantheïsme zijn oeroude bijzondere stenen of plaatsen in het landschap die vereerd worden. Door de Katholieke kerk zijn deze plaatsen vaak aangepast aan en opgenomen in het Christelijke geloof door er veldkruisen te laten plaatsen[3].

[4]

Hierbij eindigt onze omweg langs deze drie klassieken.

Als laatste inleiding tot “Eén” en overgang naar de aanlegplaats “Twee” kijken wij in het volgende bericht naar de 10 minuten durende film van Ray and Charles Eames “Powers of ten” uit 1968. In deze film gaan wij van een picknick plaats in een Amerikaanse stad naar de grenzen van het heelal. Vandaar keren wij via het kleinst kenbare deeltje weer terug keren naar de picknick plaats.


[1] Zie ook: Porter, Bill, Zen Baggage, Berkeley: Counterpoint, 2009, p. 39

[2] Bron afbeelding: http://flourish.org/blog/index.php?s=china

[3] Zie ook: Robb, Graham, The discovery of France. London: Picador, 2007

[4] Bron foto: Marieke Grijpink

Inleiding: Een – “het universum is een droombeeld”


De tweede klassieker waar jij en ik een omweg voor maken is “Het universum als een droombeeld” of “mâya”[1] in het Sanskriet.

[2]

Een aantal Oosterse religies zijn gebaseerd op de vooronderstelling dat alle verschijnselen zijn opgenomen in of komen voort uit een universele wezen/entiteit (bijvoorbeeld: Âtman[3] of Brahman[4]). Buiten deze universele entiteit bestaat er geen enkel onafhankelijk wezen/entiteit: er bestaat slechts één universele entiteit. Alle andere waarnemingen buiten deze entiteit zijn een illusie. Mensen nemen deze universele entiteit zelden waar: meestal wordt de myriade van illusies voor afzonderlijke illusionaire werkelijkheden gehouden.

[5]

Binnen het raamwerk van deze klassieker wordt door gewone mensen het vergankelijke als permanent ervaren en wordt het blijvende als vergankelijk gezien.

Het verschil tussen “Solipsisme” en “Het universum is een droombeeld” bestaat uit het feit dat een Solipsist zijn eigen bewustzijn als compleet en universeel ervaart. Binnen “Het universum is een droombeeld” wordt het eigen bewustzijn en de eigen waarnemingen als droombeeld en illusies gezien die misschien een afspiegeling zijn van een universele wezen/entiteit.

Het Solipsisme is een klassieker die weinig aanhangers kent, omdat:

  • het Solipsisme innerlijk wel consistent en logisch is, maar zij is niet falsifieerbaar, niet te weerleggen of te bewijzen[6].
  • het Solipsisme zich uitsluitend beperkt tot het bewustzijn van de waarnemer, waarbuiten niets bestaat. Deze hypothese is voor onderzoekers zeer beperkend.

“Het universum is een droombeeld” is een denkraam dat vele verschijningsvormen kent. De ideeënleer van Plato heeft kenmerken van deze klassieker. “De blik van de ander” en “De kwade trouw” van Sartre[7] – waardoor jij en ik onze vrijheid verliezen en tot een ding worden gereduceerd[8] – hebben ook kenmerken van deze klassieker. In de latere hoofdstukken komt dit denkraam nog in vele vormen terug.

Zullen jij en ik aan het einde van de Odyssee bij onze thuiskeer de klassieker “Het universum als een droombeeld” hebben verinnerlijkt en overstegen? Wij weten het nog niet.

Het volgende bericht gaat over de derde klassieker “het pantheïsme”.


[1] Een illusie creëren. Bron: electronische versie van het woordenboek Monier-Williams – MWDDS V1.5 Beta.

[2] Bron afbeelding: http://kunstbende.nl/nl/272-medewerkers – Anne Denneman

[3] In het Sanskriet betekent “Âtman” onder meer “adem, algemene ziel, individuele ziel, natuur, essentie, het hoogste bestaande wezen). “Âtman” bestaat uit “Ât” dat “alzo, verder” betekent en “man” dat onder meer “denken, bewustzijn, weten, bevatten” betekent. Bron: electronische versie van het woordenboek Monier-Williams – MWDDS V1.5 Beta.

[4] “Brahman” betekent in het Sanskriet onder meer “religieuze of spirituele kennis/wijsheid”. Bron: electronische versie van het woordenboek Monier-Williams – MWDDS V1.5 Beta. Mogelijk is dit woord ontstaan uit de werkwoord-wortel “brh” dat “bidden, vermeerderen, groeien, vergroten” betekent en “man” dat onder meer “denken, bewustzijn, weten, bevatten” betekent.

[6] Zie Solipsisme in http://www.wikepedia.nl

[7] Zie ook: Sartre, Jean-Paul, Being and Nothingness. New York: Washington square press: 1977
[8] In hoofdstuk 5 zullen jij en ik met deze zienswijze kennis maken.

Inleiding: Een – solipsisme


Tijdens onze Odyssee ontmoeten jij en ik drie voor de hand liggende klassieken. Klassieken zijn denkbeelden waar niemand het meer (volledig) mee eens is, maar die nog steeds het bestuderen waard zijn om verder te komen. Wij maken bij deze inleiding een korte omweg langs de drie klassieken, het “solipsisme”, “het universum is een droombeeld” en het “pantheïsme”.

Solipsisme[1]

Het solipsisme kent en erkent één enkel bewustzijn dat volledig en compleet samenvalt met het bewustzijn van de waarnemer. In de oorspronkelijke vorm van solipsisme is er geen bestaan buiten het bewustzijn van de waarnemer. Op onze Odyssee zullen jij en ik vele elementen en vormen van solipsisme tegenkomen.

[2]

De eerste aanlegplaats – beschreven in hoofdstuk één – herbergt op het eerste gezicht enkele kenmerken van solipsisme, maar deze aanlegplaats ontkomt heel eenvoudig aan het solipsisme doordat de volkomen eenheid bij de volgende aanlegplaatsen in twee of meer delen is opgesplitst, waarbij niet uitgesloten mag worden dat deze afzonderlijke delen ook een gescheiden bewustzijn hebben. Daarnaast komt één steeds terug als eerste deelgetal van ieder priemgetal.

Bij de tweede en derde aanlegplaats zullen wij het solipsisme niet eenvoudig aantreffen.

Op onze vijfde aanlegplaats kan ieder van de vijf eenvoudige realiteiten ontsporen in solipsisme doordat iedere realiteit zichzelf ziet als het enige echte bewustzijn waarin alles volledig en compleet binnen samenvalt. Voorbeelden hiervan zijn:

  • Uitsluitend natuurwetenschap die uitgaat van feiten en logica is werkelijk: al het andere is een waanbeeld of erger. In deze extreme vorm gaat natuurwetenschap over in religie; en religie valt vooralsnog buiten de competentie van natuurwetenschappen.
  • Alleen gevoelens doen er toe. Al het andere is een kilte waar wij ons verre van moeten houden.
  • Alleen in de leegte kan ik wonen, nooit vond ik ergens anders onderdak[3]. Dit is een valkuil voor ijverige beoefenaars van meditatie. Als door de sirenen[4] gelokt, worden deze beoefenaars weer naar de leegte terug gezogen voorbijgaand aan de andere realiteiten.
  • Alles is enkel verandering; of alleen vernieuwing telt[5].
  • Alles is onderling volkomen verbonden: deze verbondenheid is een samenhangend bewustzijn waarbuiten niets bestaat. Bij de aanlegplaats “nul – niet een, niet twee” zullen wij zien hoe deze vorm van solipsisme overstegen wordt.

Tijdens onze zevende aanlegplaatsen zullen wij elementen van solipsisme aantreffen bij alle zeven realiteiten. Enkele voorbeelden hiervan zijn:

  • In de realiteit van Ishvara[6] – waar jij en ik een ontmoeting hebben met god en de goden – wordt regelmatig alleen de realiteit van de eigen god en godsdienst erkend. Vreemde goden en godsdiensten worden geregeld met alle mogelijke middelen bestreden. Hier wordt de eigen god en godsdienst als het enige ware bewustzijn gezien waarbuiten niets bestaat (of mag bestaan).
  • Alleen de realiteit van “hier en nu” bestaat. Het overige is niet van belang of bestaat niet.

Aan het einde van onze Odyssee bij onze thuiskeer bij “nul – niet één, niet twee” zullen wij zien hoe deze vormen van solipsisme bij de zeven andere realiteiten overstegen worden.

Het volgende bericht gaat over de tweede klassieker “het universum is een droombeeld”.


[2] Afbeelding overgenomen uit: http://www.huubmous.nl/2010/02/01/het-solipsisme-van-een-kind/

[3] Vrije weergave van de dichtregels “Alleen in mijn gedichten kan ik wonen, nooit vond ik ergens anders onderdak” van Jan Jacob Slauerhoff.

[4] Zie de Odyssee van Homerus.

[5] Zie ook Herakleitos: “πάντα χωρεῖ καὶ οὐδὲν μένει”” dat “alles verandert en niets blijft” betekent. Bron: http://en.wikipedia.org/wiki/Heraclitus

[6] Een filosofisch concept voor God in het Hindoeïsme, zie ook: http://en.wikipedia.org/wiki/Ishvara. In het Sanskriet is het woord “Ishvara” samengesteld uit het zelfstandig naamwoord “ish” dat “god, heerser” betekent – en waarin het Duitse woord “ich” nog herkend kan worden –, “va” dat “wind, oceaan, water, stroom, gaan” betekent en “ra” dat “geven, beinvloeden” betekent. Bron: elektronische versie van het woordenboek Monier-Williams – MWDDS V1.5 Beta.